Zastój mleka w piersiach - co zrobić w takiej sytuacji?
Twoje piersi są obolałe, tkliwe i wyraźnie cieplejsze od reszty ciała? Zastój mleka w piersiach to częsty problem laktacyjny. Sprawia duży dyskomfort, jednak istnieją sposoby, które pozwalają uśmierzyć ból. Dowiedz się, jak masować pierś przy zastoju, wykonywać okłady oraz prawidłowo karmić dziecko.
Plusy karmienia piersią
Karmienie mlekiem możliwie jak najdłużej i najczęściej jest rekomendowane zarówno dla zdrowia malucha, jak i matki. Zapewnianie dziecku wyłącznie naturalnego mleka jest zalecane przez WHO do ukończenia 6 miesiąca życia. Na wczesnym etapie, powinnaś przystawiać niemowlę do piersi nawet 8-12 razy w ciągu dnia. To pory karmienia odbywające się około co 1,5-2 godziny na czas co najmniej 15 minut przy każdej piersi.
Dzieci karmione mlekiem matki rzadziej chorują na biegunki, infekcje dróg oddechowych, późną posocznicę (w przypadku wcześniaków) czy martwicze zapalenie jelit (u noworodków i niemowląt). Korzyści z karmienia dla matki to natomiast niższe ryzyko depresji poporodowej, szybszy powrót do masy ciała sprzed ciąży i regeneracja po porodzie. To także obniżenie ryzyka zachorowania na raka piersi, raka sutka, raka jajnika, cukrzycę, nadciśnienie, osteoporozę czy choroby układu krążenia.
Zastój mleka w piersiach
To inaczej zatkanie kanalików mlekowych, które prowadzi do zatrzymania naturalnego spływania mleka podczas karmienia. Piersi są opuchnięte, twarde, obrzmiałe, a niekiedy czerwone i cieplejsze od reszty ciała, co może wskazywać na stan zapalny. Podczas zastoju pokarmu, brodawki są wklęsłe i zaczerwienione. To duży dyskomfort i ból dla większości kobiet. Zastój mleka często ma miejsce między 2 a 10 dobą po porodzie, kiedy przewód mlekowy wytwarza duże ilości pokarmu. To zjawisko fizjologiczne określane nawałem – pod wpływem prolaktyny piersi produkują więcej pokarmu, niż dziecko jest w stanie przyswoić.
Jakie są przyczyny zastoju mleka w piesiach?
- stres, zmęczenie, niewysypianie się,
- nieprawidłowe chwytanie piersi przez dziecko,
- brak zróżnicowania w karmieniu – podawanie tylko jednej piersi, karmienie w tej samej pozycji,
- źle dobrana bielizna – za ciasny biustonosz,
- zbyt wczesne odstawienie dziecka od piersi,
- dodatkowe karmienie mlekiem modyfikowanym, które zmniejsza apetyt dziecka na mleko matki.
(cd. artykułu poniżej)
Sposoby na zastój pokarmu w piersiach
Zignorowanie problemu zastoju pokarmu może doprowadzić do powstania zapalenia piersi lub ropnia, które często wymagają leczenia antybiotykiem. W przypadku dużego bólu, gorączki (powyżej 38,5°C) wskazane jest zażycie leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych zawierających paracetamol lub ibuprofen. Jeśli gorączka utrzymuje się przez kilka dni, występują dreszcze, obniżone samopoczucie czy inne objawy podobne do grypy, należy niezwłocznie udać się do lekarza. Takie symptomy mogą wskazywać na zator lub zapalenie piersi. Przykładowa ranka na brodawce jest miejscem, w którym z łatwością mogą namnażać się drobnoustroje, prowadząc do zapalenia. Zalegające w piersiach mleko to znakomita pożywka dla bakterii.
W wielu przypadkach wystarczające jest jednak skorzystanie ze sposobów, które pozwalają zniwelować problem zastoju mleka bez przyjmowania leków:
- Ciepła kąpiel i okłady
Ciepłe kompresy na piersi są wskazane przed karmieniem – nieco pobudzają krążenie, ułatwiając przepływ pokarmu. Możesz skorzystać z wilgotnego, ciepłego ręcznika, unikaj jednak okolic brodawek. Po nakarmieniu dziecka warto schłodzić pierś – na przykład liśćmi kapusty, trzymając je około 20 minut w biustonoszu.
- Kompresy z liści kapusty
Uśmierzają ból, chłodząc tkliwą pierś. Okłady ze schłodzonych liści zmniejszają obrzęk i stan zapalny. Warto skorzystać również z żelowych kompresów, które można chłodzić w lodówce.
- Jak masować pierś przy zastoju?
Nie należy ugniatać i intensywnie masować piersi, ponieważ może to doprowadzić do uszkodzenia przewodów mlecznych oraz pęcherzyków mlecznych, w których powstaje pokarm. Konsekwencją takiego masażu może być ropień, który często wymaga interwencji chirurgicznej. Zalecany jest delikatny masaż, a właściwie głaskanie piersi od nasady ku brodawce.
- Prawidłowe karmienie
Mierząc się z problemem zastoju pokarmu, warto obrać technikę karmienia „spod pachy’’. Podawanie pokarmu rozpoczynaj od piersi z zastojem, a po 2-3 porach karmienia, zacznij od zdrowej piersi. Możesz zastosować ten schemat i karmić dziecko naprzemiennie, z przewagą piersi z zastojem pokarmu. Zwróć uwagę na to, czy dziecko odpowiednio chwyta pierś – okala ustami całą brodawkę, łącznie z otoczką.
- Odciągniecie niewielkiej ilości pokarmu i częste karmienie dziecka
Nie najlepszym pomysłem jest odciąganie dużych ilości mleka. To rozwiązanie może przynieść chwilową ulgę, ale w rezultacie laktacja będzie wzmożona. Warto odciągać niewielką ilość pokarmu, tak, by ułatwić dziecku ssanie. Dobrą praktyką jest możliwie jak najczęstsze karmienie niemowlęcia, co zapewni regularne opróżnianie piersi z mleka, minimalizując zastój.
Pamiętaj, że karmienie piersią nie powinno sprawiać bólu.