Domowe sposoby na zaparcia u dzieci

Szacuje się, że ponad 12% wszystkich dzieci cierpi na zaparcia. Nie jesteś więc w tej sytuacji osamotnionym rodzicem. Problem z wypróżnianiem u noworodka jest dość powszechny i zazwyczaj nie powinien być powodem do paniki. Niezależnie jednak od wieku dziecka, towarzyszą temu nieprzyjemne dolegliwości. Poznaj skuteczne, domowe metody na zaparcia u dzieci, pomóż swojemu maluszkowi, który potrzebuje Twojego wsparcia.  

Kiedy występują zaparcia u niemowląt? 

Dzieci przychodzą na świat z nie do końca dojrzałym jeszcze układem pokarmowym. Potrzeba czasu, aby przystosował się on do nowych warunków. To właśnie jest najczęstsza przyczyna problemów z  zaparciami u maluszków. Zazwyczaj dolegliwość ta ma charakter okresowy i samoczynnie mija wraz z rozwojem jelit pociechy. U niemowlaka karmionego piersią zaparcia mogą się pojawić w momencie przejścia z pokarmu naturalnego na modyfikowane. Trzeba wtedy bardzo dokładnie obserwować maluszka, niekiedy konieczna jest zmiana mleka na inne. Problem ten może się również powtarzać w przypadku rozszerzania diety dziecka, kiedy poznaje ono nowe produkty. 

Kryteria Rzymskie IV – sposób identyfikacji problemu z zaparciami 

Kryteria Rzymskie IV są formą rozpoznania objawów zaparć. Aby można było o nim mówić, u niemowlaka muszą wystąpić przynajmniej dwa objawy spośród niżej wymienionych: 

• trudności z wypróżnianiem,
• ból podczas wypróżniania, 
• oddawanie stolca z częstotliwością raz na 2 tygodnie lub rzadziej, 
• duże ilości mas kałowych przy pojedynczym wypróżnieniu.

W rozpoznaniu problemu bardzo ważna jest obserwacja dziecka. Nie zawsze brak stolca przez kilka dni musi oznaczać zaparcia. Zwróć uwagę na następujące objawy: 

• ból brzucha
• wzdęcia
• brak apetytu 
• rozdrażnienie
• niewielka ilość krwi w stolcu 

Domowe sposoby na zaparcia u dzieci 

Na pewno to, w jaki sposób pomożesz swojemu maluchowi, zależy od jego wieku. Inaczej postępuje się z niemowlakami, których jedynym pokarmem jest mleko, a inaczej przy rozszerzaniu diety i u dzieci w wieku przedszkolnym. 

U niemowląt przede wszystkim wyklucz związek zmiany mleka z zaparciami. Jeśli jednak podejrzewasz, że właśnie to miało wpływ na pojawienie się problemu, spróbuj mleka innej firmy. Być może któryś ze składników jest źle tolerowany przez maluszka. Jeśli nie jesteś w stanie powiązać zaparć ze zmianą diety, a chciałabyś pomóc swojemu dziecku, to wykonuj delikatny masaż brzuszka okrężnymi ruchami. Efekty powinny przynieść również okłady rozgrzewające, wykorzystaj do tego termofor z pestek wiśni. Postępuj jednak ostrożnie, aby nie poparzyć delikatnej skóry maluszka. Najlepiej niech ciepło nie ma bezpośredniego kontaktu ze skórą. W wypróżnieniu pomóc może też podkurczanie nóżek niemowlakowi. To pozycja sprzyjająca oddawaniu stolca. 

Na etapie rozszerzania diety na pewno musisz wykazać się jeszcze większym talentem obserwatora. Wprowadzaj produkty stopniowo, kolejność nie ma znaczenia. Silniejsze alergeny, jak jaja, orzechy, mleko krowie czy cytrusy podawaj na początku w mniejszych ilościach, obserwuj, czy u maluszka nie występują żadne zmiany, również zaparcia i ból brzucha. Już takiemu dziecku w przypadku zaparć można zaproponować suszone śliwki – mogą być w formie musu lub w kawałku. Podstawą walki z zaparciami jest oczywiście błonnik, więc proponuj maluchowi owoce i pełnoziarniste produkty, jak kasze czy makaron. 

U przedszkolaka też stosuj się do podobnych zasad. Pilnuj również, aby maluch pił dużo wody. Mogą być to też inne płyny, jak np. zupy czy herbata. Zdecydowanie unikaj słodzonych i wysoko przetworzonych soków. Przy zaparciach pomoże także kisiel z siemienia lnianego – pobudza perystaltykę jelit, a przy tym jest dość smaczny. 

Czopki glicerynowe – wsparcie w problemach z zaparciami

W przypadku gdy rodzice zauważyli, że dziecko nie wypróżnia się od kilku dni, a domowe sposoby nie działają, można zastosować czopki glicerynowe. Nigdy jednak nie podawaj dziecku żadnego leku bez konsultacji z lekarzem. Mechanizm działania czopków jest bardzo prosty: pod wpływem ciepła rozpuszczają się, wspierając odcinek jelita grubego w defekacji. 

Po kilku godzinach od zastosowania czopka dziecko powinno się wypróżnić i odczuć ulgę. Wybierając produkt, warto zawsze kierować się tym, aby był on przeznaczony dla dzieci – wielkość czopka dla najmłodszych jest odpowiednio mniejsza. 

Zaparcia, a choroby u najmłodszych

Zdarza się jednak, że zaparcia pomimo wielu starań rodziców nie opuszczają maluszka, żadne metody nie działają i dziecko cierpi już od dłuższego czasu. Rzadko, ale jednak, przyczyną problemów mogą być choroby towarzyszące maluszkowi. Jedną z nich jest dyschezja niemowlęca. Jest ona związana z nieprawidłowym funkcjonowaniem mięśni w czasie defekacji, co jednak nie wymaga leczenia. Z czasem organizm dziecka sam uczy się wypróżniać prawidłowo. Dyschezja niemowlęca występuje u dzieci poniżej 9. miesiąca życia. 

Do poważniejszych przyczyn zaparć zalicza się chorobę Hirschsprunga, która przejawia się późnym pojawieniem się smółki. Źródłem problemu jest nieprawidłowa budowa jelita grubego, co prowadzi do komplikacji w pracy jelit, a nawet do ich niedrożności. Chorobę należy leczyć. U źródeł problemu z zaparciami mogą leżeć także wrodzone wady anatomiczne odbytu, jak również alergie pokarmowe, nieprawidłowa praca tarczycy czy mukowiscydoza.

Wszyscy doświadczamy dolegliwości ze strony układu trawiennego. Dorosły człowiek rozumie sytuację, sam jest w stanie sobie pomóc lub wie, gdzie tej pomocy szukać. Bezbronne małe dziecko swój dyskomfort i ból sygnalizuje płaczem, domaga się pomocy od rodzica. Nie rozumie, co się dzieje, nie potrafi sobie poradzić ze zmianami. Jeśli domowe sposoby na zaparcia nie przynoszą skutków, najlepiej skonsultuj się z lekarzem.