Kalendarz szczepień i pierwsze szczepienie noworodka: przewodnik dla młodych rodziców

Pierwsze tygodnie z noworodkiem to ogromne wyzwanie emocjonalne i organizacyjne, przy tym czas pełen sprzeczności. Rodzicom z krótkim stażem zaleca się jak najwięcej odpoczynku, spokoju i poświęcania czasu na poznawanie dziecka. Jednocześnie atakuje ich napięty grafik wizyt u pediatry, pierwszych badań u specjalistów i kalendarz szczepień, który  wydaje się nie mieć końca. Wiedząc, że natłok informacji potrafi przytłoczyć, postaramy się pomóc wam uporządkować temat i przygotować was na pierwsze szczepienie niemowlaka.

Szczepienia dzieci – kalendarz szczepień 2022

Podczas pierwszej wizyty w przychodni pediatra lub pielęgniarka przedstawią wam kalendarz szczepień. Jest to plan podawania szczepionek chroniących przed poszczególnymi chorobami na osi wieku dziecka. Niektóre preparaty wymagają kilku dawek podanych w odstępie paru miesięcy (np. przeciwko pneumokokom). Inne, żeby były skuteczne, należy zaaplikować w bardzo konkretnym wieku (np. przeciwko rotawirusom). Kalendarz szczepień na 2022 rok znajdziesz na stronie Programu Szczepień Ochronnych.

Kalendarz szczepień dzieci obejmuje szczepionki obowiązkowe (refundowane) i zalecane (płatne). Darmowe preparaty czekają na pacjentów w przychodniach. Decyzja o podaniu odpłatnych szczepionek należy do rodziców, receptę wypisuje pediatra. Szczepionkę najlepiej wykupić w aptece blisko waszej przychodni z terminem odbioru pokrywającym się z datą szczepienia. Preparat powinien jak najkrócej pozostawać poza lodówką – przekażcie go pielęgniarce jak najszybciej po wejściu do przychodni.

Warto wiedzieć
Lekarz lub pielęgniarka mogą zaproponować wam alternatywny kalendarz szczepień oparty o szczepionki 5w1 i 6w1. Szczepionki skojarzone (inaczej: wieloskładnikowe) to substancje chroniące przed wieloma chorobami naraz – zawierają antygeny kilku drobnoustrojów. Stworzono je z myślą o zmniejszeniu bólu zadawanego dzieciom – jeden zastrzyk szczepionki wieloskładnikowej może zastąpić nawet pięć pojedynczych ukłuć. Pod względem skuteczności szczepionki skojarzone w niczym nie różnią się od preparatów refundowanych.

Obrzęk po szczepieniu i inne miejscowe odczyny poszczepienne

Przy okazji szczepień przeciwko Covid-19 wielu dorosłych miało okazję przypomnieć sobie, co dzieje się z organizmem po wstrzyknięciu antygenu. Ból, zgrubienie po szczepieniu, gorączka, bóle mięśni, stawów i głowy, osłabienie – to skutki uboczne, które dotykają również dzieci poddawane rutynowym szczepieniom.

Jeżeli po szczepieniu zauważysz, że dziecku rośnie temperatura – skonsultuj się z lekarzem zanim podasz leki. Dzieciom poniżej 3 miesiąca życia nie zaleca się podawania leków przeciwgorączkowych. U starszych dzieci temperatura do 38°C nie wymaga interwencji. Na zgrubienie po szczepionce można stosować żel z octanowinianem glinu (popularny altacet). Ma działanie ściągające, zmniejszy więc obrzęk powstały w wyniku szczepienia i złagodzi ból.

Pierwsze szczepienie niemowlaka - jak się przygotować?

To zrozumiałe, że obawiacie się o zdrowie i dobre samopoczucie swojego dziecka, a pierwsze szczepienie niemowlaka jest stresującym wydarzeniem. Martwią was odczyny poszczepienne, gorączka i obrzęk po szczepieniu, a płacz niemowlaka po wkłuciu igły może złamać serce.

Dobra wiadomość jest taka, że poważne skutki uboczne szczepionek występują wyjątkowo rzadko, a doświadczony personel medyczny wykonuje zabieg minimalizując ból małych pacjentów. Płacz dziecka jest częściej wyrazem szoku, niż cierpienia. Zła wiadomość - dzieci są świetnym radarem naszych nastrojów. Wasz niepokój podczas szczepienia jest dla niemowlaka sygnałem o zagrożeniu i może utrudnić procedurę.

Może się zdarzyć, że noworodek nawet przez parę dni od podania szczepionki będzie bardziej płaczliwy, senny. Maluch może mieć większą potrzebę bliskości – częściej upominać się o karmienie i protestować, kiedy tylko spróbujecie go odłożyć.

Zadbajcie o siebie. Zapytajcie lekarza, jakich skutków ubocznych można się spodziewać i jak pomóc dziecku. Nie narzucajcie sobie ambitnych planów – nastawcie się, że czas po szczepieniu spędzicie w domu tuląc malucha, przygotujcie sobie napoje i przekąski w zasięgu ręki, zamówcie obiad z dowozem. A jeśli słabo wam na widok ostrej igły w pobliżu rączki waszego dziecka – jak najbardziej w porządku jest przytulić je mocno i zamknąć oczy. Wzajemna bliskość działa cuda na skołatane nerwy.