Baby blues, czyli przygnębienie poporodowe. Czym się objawia i jak sobie z nim poradzić?
Baby blues to przygnębienie poporodowe, które pojawia się u coraz większej liczby osób. Jakie są objawy baby blues i jak sobie z nimi radzić? Dowiedz się, jakie są przyczyny smutku po porodzie i czym baby blues różni się od depresji poporodowej.
Baby blues – co to jest?
Baby blues to termin, jakim określane jest przygnębienie występujące po narodzinach dziecka. Baby blues najczęściej pojawia się w ciągu 10 dni po porodzie, a objawy zazwyczaj nasilają się w 4-5 dobie po przyjściu dziecka na świat. To obniżony nastrój – smutek, przygnębienie, rozdrażnienie, które dotyka nawet 80% matek.
Baby blues zazwyczaj ustępuje samoistnie po upływie około 2 tygodni. Jeśli przygnębienie i smutek po porodzie utrzymują się dłużej niż 3 tygodnie, warto skontaktować się z lekarzem, ponieważ przedłużający się baby blues zwiększa ryzyko wystąpienia depresji poporodowej. Przygnębienie poporodowe jest często wynikiem niepokoju związanego z narodzinami dziecka, nową rolą i obowiązkami.
Przygnębienie poporodowe – przyczyny
Jakie są przyczyny baby blues i smutku po porodzie? Wpływ mają zarówno czynniki osobowościowe, takie jak umiejętność radzenia sobie ze stresem i odporność psychiczna, ale także czynniki środowiskowe związane z otrzymywanym wsparciem emocjonalnym od bliskich czy sytuacją ekonomiczną.
Główne przyczyny baby blues to:
- Zmiany hormonalne
W trzecim trymestrze ciąży i okresie okołoporodowym dominują wysokie stężenia hormonów, takich jak estrogen, progesteron, prolaktyna i kortyzol. Kilka dni po porodzie stężenie progesteronu i kortykotropiny w organizmie ulega znacznemu obniżeniu, a gwałtownie rośnie poziom oksytocyny i prolaktyny. Zmniejsza się też stężenie serotonin – hormonów szczęścia. Tak drastyczne zmiany w gospodarce hormonalnej niewątpliwie przyczyniają się do wystąpienia wahań nastroju, a obniżony poziom serotoniny może być predykatorem rozwoju depresji poporodowej.
Pamiętaj, że nie masz wpływu na zachodzące zmiany hormonalne – warto być dla siebie wyrozumiałym.
- Stres związany z pełnieniem nowej roli życiowej
Stres towarzyszący kobiecie w okresie okołoporodowym jest najczęściej związany z przygotowaniami do pełnienia roli mamy, nowymi wyzwaniami i obowiązkami. Hormon stresu to kortyzol wytwarzany w korze nadnerczy. Zmiany hormonalne i zupełnie nowa sytuacja mogą przyczyniać się do obniżenia ogólnego funkcjonowania organizmu. Całodniowa opieka nad nowo narodzonym dzieckiem i zajmowanie się domem sprawiają, że rodzice są przemęczeni i brakuje im snu. Świeżo upieczeni rodzice często odczuwają niepewność dotyczącą tego, czy sprawdzą się w nowej roli. Powszechny jest strach o zdrowie dziecka i jego prawidłowy rozwój.
Baby blues – objawy
Jakie są objawy baby blues? Czym charakteryzuje się przygnębienie poporodowe? Poznaj najczęściej występujące objawy:
- ogólne obniżenie nastroju,
- przygnębienie, smutek,
- chwiejność emocjonalna – gwałtowne zmiany nastroju z powodu chwiejnej gospodarki hormonalnej,
- rozdrażnienie,
- płaczliwość,
- niemożność odczuwania radości,
- frustracja,
- poczucie winy,
- strach o zdrowie dziecka, niepokój związany z natłokiem nowych obowiązków,
- odczuwanie napięcia psychicznego,
- uczucie pustki, brak wiary w swoje możliwości w kontekście rodzicielstwa.
Baby blues może wiązać się również z objawami somatycznymi, takimi jak ogólne przemęczenie, zaburzenia snu czy bóle głowy.
Pamiętaj, że baby blues to nie to samo, co depresja poporodowa, która ma znacznie bardziej nasilone objawy i trwa dłużej – nawet 6 miesięcy. Depresja poporodowa to zaburzenie afektywne okresu okołoporodowego związane z utrudnioną adaptacją do nowej roli. Dostrzegalne jest osłabienie więzi z dzieckiem, obniżona energia, występowanie obsesyjnych myśli dotyczących możliwości skrzywdzenia dziecka i objawy somatyczne, takie jak bóle brzucha czy bezsenność. Depresja poporodowa wymaga leczenia terapeutycznego i farmakologicznego.
Smutek po porodzie – jak sobie z nim poradzić?
W czasie przechodzenia przez baby blues nieocenione jest wsparcie bliskich – wyrozumiałość i otwarte rozmawianie o uczuciach związanych z przygnębieniem poporodowym.
Kluczowa jest też regeneracja, odpoczynek i ograniczanie źródeł stresu.
Cenna jest także pomoc w obowiązkach domowych, które często mogą być przytłaczające dla rodziców.
Nie warto porównywać się do innych mam czy rodzin i ich stylu życia – każdy przeżywa w nieco inny sposób pierwsze chwile z maleństwem i wchodzenie w nową rolę życiową.
Pomocna w radzeniu sobie ze smutkiem po porodzie jest także próba nieobwiniania siebie za niepowodzenia związane z opieką nad dzieckiem. Dobrze jest skupić się na zaspokajaniu potrzeb malucha, bliskości i uważności. Płacz maleństwa nie oznacza Twojego niepowodzenia czy nieporadności.
Świadomość bliskich na temat objawów przygnębienia poporodowego znacznie ułatwi przejście tego okresu, który najczęściej mija samoistnie.