Statystycznie 1 na 200-250 chłopców rodzi się z wadą rozwojową, jaką jest spodziectwo. Problem ten nie dotyczy dziewczynek. Jest to wada układu moczowo-płciowego, która dotyka jedynie chłopców. W zależności od stopnia zaawansowania spodziectwo może skutkować problemami z oddawaniem moczu i zaburzeniami seksualnymi, co w konsekwencji prowadzi do problemów natury psychologicznej. Jak rozpoznać spodziectwo i czym objawia się ta wada rozwojowa?
Spodziectwo jest wadą rozwojową uwarunkowaną wieloczynnikowo, ale również może mieć podłoże genetyczne. Polega na nieprawidłowym umiejscowieniu ujścia zewnętrznego cewki moczowej na powierzchni brzusznej prącia. Skutkuje to zagięciem prącia, a niekiedy dochodzi do zwężenia ujścia cewki. Wyróżnia się trzy rodzaje spodziectwa w zależności od umiejscowienia przesuniętej cewki moczowej – spodziectwo tylne, przednie i prąciowe. W przeważającej większości mamy do czynienia ze spodziectwem tylnym.
Spodziectwo występuje jedynie u chłopców. Jeśli chodzi o dziewczynki, to można mówić o nieprawidłowym przemieszczeniu cewki moczowej np. w obszarze pochwy.
Spodziectwo objawia się przede wszystkim przemieszczeniem cewki moczowej. A jak rozpoznać spodziectwo? Wadę stwierdza się już po urodzeniu dziecka. Lekarz podczas pierwszego badania ocenia wygląd prącia. Rozdwojony napletek przykrywający jedynie żołądź i brak wędzidełka napletka świadczy o spodziectwie. Zatem objawami spodziectwa są:
W niektórych przypadkach spodziectwu towarzyszą jeszcze inne dolegliwości. Chłopcy mają problem z oddawaniem moczu, strumień jest nierównomierny, a oddawanie moczu w pozycji stojącej jest wyraźnie utrudnione. W późniejszym czasie spodziectwo może też doprowadzić do zaburzeń seksualnych. Niejednokrotnie kończy się to koniecznością pomocy psychologa.
Spodziectwo rozwija się już w 12. tygodniu życia płodu. Z profesjonalnego, medycznego punktu widzenia za przyczynę uznaje się najczęściej zaburzenia hormonalne wywołane niedoborem androgenów. Prowadzi to do upośledzenia syntezy testosteronu w komórkach Leydiga. Trudno jest jednak ocenić, czy spodziectwo może być uwarunkowane genetyczne, ponieważ przyczyny wady są wieloczynnikowe. Pod uwagę bierze się zarówno czynniki środowiskowe, jak i genetyczne, dlatego istnieje prawdopodobieństwo, że spodziectwo może być w pewnym stopniu związane z czynnikiem genetycznym.
Jak wynika ze statystyk, u 7% dzieci urodzonych ze spodziectwem tę samą wadę stwierdzono u krewnych pierwszego, drugiego lub trzeciego stopnia. Oznacza to, że dostrzega się zależność wady z genami, ale ryzyko jej wystąpienia oceniane na tej podstawie jest niewielkie, przykładowo u rodzeństwa płci męskiej to 9-17%.
Zastanawiając się, jak leczyć spodziectwo, należy być świadomym, że przywrócenie prawidłowego wyglądu prącia jest możliwe tylko dzięki zabiegowi chirurgicznemu. Operacje można wykonać praktycznie w każdym wieku, jednak już w 1996 roku Amerykańska Akademia Pediatryczna stwierdziła, że optymalnym wiekiem jest 6-12 miesięcy. Zaleca się, aby zabieg wykonać jeszcze przed wiekiem przedszkolnym dziecka. Operacja spodziectwa u dziecka podlega refundacji Narodowego Funduszu Zdrowia.
Spodziectwo nie jest wadą, której nie można wyleczyć. Dzięki zaawansowanej technologii i postępowi medycyny dzisiaj zabieg jest stosunkowo prosty i nie wiąże się z długą rekonwalescencją. Nie należy go odkładać w czasie, ponieważ przeprowadzony u dorosłych mężczyzn jest związany z częstszymi i większymi powikłaniami.