Jak dziecko odczuwa smaki - rozwój zmysłu smaku

Musimy wiedzieć, że niemowlę rodzi się z bardzo niewielkimi preferencjami smakowymi. Jednocześnie, małe dzieci są niezwykle chętne,,,,,, aby poznawać nowe smaki. Początkowo dzieci są najbardziej otwarte na smaki, które wzbudzają w nich zaufanie (słodki, słony), a w czasie późniejszym kształtowane są już konkretne preferencje kulinarne maluchów. Z naszego artykułu dowiesz się więcej na temat zmysłu smaku u dziecka.

Jak dziecko uczy się smaków?

Dziecko odczuwa bodźce zmysłowe już od pierwszych dni swojego życia – wszystkie informacje, jakie otrzymuje od świata zewnętrznego są dla niego nowe. Narządy zmysłów dopiero się rozwijają, a malec rodzi się z bardzo niewielkimi preferencjami smakowymi. Niemowlę w początkowym okresie swojego życia potrafi rozpoznać smak słodki, ale nie odróżnia smaku gorzkiego i kwaśnego. Dzieje się tak dlatego, że instynktownie maluch jest otwarty na smaki wzbudzające zaufanie. Pierwszym pokarmem zazwyczaj jest mleko matki, które kojarzone jest ze słodyczą, łagodnością i bezpieczeństwem. Smak mleka jest też naturalną zapowiedzią najszybszej dostawy energii i wartości odżywczej. Ludzki mózg postrzega smak słodki, jako łatwo dostępną i przyswajalną energię, i jest to proces instynktowny.

Kształtowanie się zmysłu smaku u dziecka zależy od preferencji genetycznych, wrażliwości sensorycznej, pierwszych doświadczeń żywieniowych oraz środowiska i otoczenia. Zależnie od kultury, w jakiej wychowujemy nasze dzieci, różnią się ich preferencje smakowe. Ukształtowane w dzieciństwie preferencje żywieniowe zazwyczaj towarzyszą przez całe życie. Bardzo ciekawy jest fakt, że akceptacja niektórych smaków zapisana jest w genach. Preferencja dotycząca spożywania mięsa jest prawie w 80% zależna od naszego genotypu.

Małe dziecko jeszcze nie wie, co mu smakuje, dlatego podawanie mu urozmaiconych potraw umożliwia poznawanie nowych smaków i kształtowanie preferencji, a także rozwój zmysłów. Podczas jedzenia rozwijany jest nie tylko zmysł smaku, ale również zmysł zapachu i wzroku, oraz zmysł ruchu, związany z czynnościami takimi, jak jedzenie łyżeczką.

Jak uczyć dziecko nowych smaków?

Kalendarz rozwoju dziecka może podpowiedzieć nam, kiedy i w jakiej ilości można wdrażać nowe pokarmy. Informuje nas również o zmianach w rozwoju poznawczym dziecka. Oprócz możliwości wprowadzania nowych pokarmów, zmieniają się również odruchy malucha związane z jedzeniem i piciem. 

Zazwyczaj moment, kiedy możemy wprowadzać pokarmy stałe przypada na 5 lub 6 miesiąc życia niemowlaka. Już niektóre 5–miesięczne niemowlęta mogą próbować jeść palcami pokarmy stałe! Dziecko w wieku 7 miesięcy potrafi utrzymać kubek niekapek w obu rączkach i pić z niego. Oprócz mleka, można podawać dziecku specjalne herbatki np. z kopru włoskiego. 

8–miesięczny malec jest gotowy samodzielnie brać kawałki jedzenia np. jabłka i wkładać je do buzi. W tym okresie można już zacząć podawać dziecku niektóre pokarmy bezpośrednio do ręki np. jabłko. Ważne, aby pokroić je na odpowiednio małe kawałki. Jedzenie palcami ćwiczy koordynację ręka – oko, co jest niezbędne w rozwoju dziecka. 

Około 12 miesiąca życia może okazać się, że dziecko nie chce już ssać piersi, a zamiast mleka matki wybierze pokarm stały. W tym wieku jest to zupełnie naturalne, ale warto pamiętać, że nie wszystkie dzieci w tym momencie rezygnują z karmienia piersią. Roczne dziecko często podejmuje już próby samodzielnego jedzenia pokarmów łyżeczką.

Bardzo istotny jest moment rozszerzania diety. Terminowe rozpoczęcie tego procesu niezwykle pozytywnie wpływa na otwartość dziecka na smaki. Jeśli Twoje dziecko ma 5 lub 6 miesięcy i wykazuje taką gotowość, zacznij wprowadzać do diety pokarmy stałe. Przez pierwsze tygodnie i miesiące nie skupiaj się na tych samych smakach, ale zapewnij dziecku różnorodność. Wprowadzaj nowe produkty, zróżnicowane smaki, aby dziecko mogło je poznać i zweryfikować. 

Urozmaicenie diety uczy dziecko wrażliwości na smaki oraz ich zmiany. Mogą być to warzywa, owoce, kasza.  Warto rozszerzać dietę o pokarmy naturalne. Na samym początku warto zacząć od warzyw (dynia, marchewka, cukinia, ziemniak). Pokarmy należy podawać w niewielkiej ilości, aby zaobserwować reakcję dziecka i przyzwyczaić je do nowego smaku.

 Zachowując różnorodność możemy być pewni, że nasze dziecko otrzyma zdrowe i pełnowartościowe pokarmy, a jego zmysły będą prawidłowo kształtowane.