Leczenie i diagnostyka niepłodności - na czym polegają?
Czy wiesz, że z problemem niepłodności boryka się co 5 para w Polsce? Dzięki postawieniu prawidłowej diagnozy i nowoczesnym metodom medycznym szanse na powiększenie rodziny rosną. Dowiedz się, jak przebiegają badania niepłodności i jakie są metody leczenia. Pamiętaj, nie jesteś sama, a problem dotyczy obu płci jednakowo.
Leczenie niepłodności – przyczyny walki o rodzicielstwo
Według wytycznych podanych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) o konieczności leczenia niepłodności można mówić chwili, gdy po 12 miesiącach ciągłych starań na teście ciążowym nie pojawiły się 2 kreski. Nie musi to być jednak wina kobiety! Okazuje się, że problem z powiększeniem rodziny dotyczy obu płci jednakowo.
Ciekawostka:
Niepłodność małżeńska, czyli sytuacja, w której zarówno kobieta, jak i mężczyzna wykazują problemy zdrowotne, dotyczy ok. 10% par.
Diagnostyka niepłodności przeważnie jest złożona oraz wieloetapowa, ponieważ przyczyny mają charakter mocno indywidualny. Dotyczy to zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Dlatego bardzo ważne jest, aby pary badały się wspólnie. Dzięki temu lekarze szybciej mogą zdecydować, które metody leczenia niepłodności będą najbardziej skuteczne w danym przypadku.
Niepłodność u kobiet – powody:
- niedrożność jajowodów,
- zaburzenia hormonalne,
- problemy z owulacją,
- przyspieszona menopauza,
- endometrioza,
- nieprawidłowa budowa narządów wewnętrznych.
Przyczyny niepłodności u mężczyzn:
- za mała ilość plemników,
- zbyt niska ruchliwość plemników,
- uraz jąder (wrodzony lub nabyty),
- niedrożność nasieniowodów,
- żylaki powrózka nasiennego,
- choroby autoimmunizacyjne,
- przebyte infekcje,
- zaburzona gospodarka hormonalna,
- nieprawidłowe działanie narządów rozrodczych.
Ciekawostka:
W przypadku mężczyzn leczenie niepłodności może okazać się konieczne, jeśli ilość plemników na 1 ml nasienia jest mniejsza niż 16 mln. Podobnie w przypadku ruchliwości, gdy w 4-stopniowej skali oceniania zaliczane są do tej 4 najsłabszej.
Diagnostyka niepłodności to żaden wstyd. Problemy mogą przytrafić się każdej parze, nawet jeśli prowadzi zdrowy tryb życia. Zgłoszenie się na badania, a następnie wybranie adekwatnej metody leczenia zwiększa szansę na powiększenie rodziny.
To może Cię zainteresować: Niepłodność a bezpłodność - czym się różnią
Badanie niepłodności – to zadanie obu płci
Leczenie niepłodności zawsze rozpoczyna się od przeprowadzania wywiadu medycznego. Jego treść jest bardzo podobna w przypadku obu płci. Lekarze poprzedzają stawianie diagnozy rozmową, aby początkowo ocenić ogólny stan zdrowia oraz kondycję. Pomaga to również w zleceniu odpowiednich badań niepłodności.
Wywiad medyczny – przykładowe tematy:
- przypadki niepłodności wśród rodziny,
- aktualny stan zdrowia i samopoczucie,
- zażywane na co dzień leki,
- przebyte choroby i zabiegi chirurgiczne,
- wygląd życia seksualnego (partnerzy, libido),
- menstruacja i menopauza (kobiety),
- dotychczasowe badania niepłodności (opcjonalnie).
Bardzo ważne jest także, aby podczas pierwszej wizyty mieć ze sobą wszelkie wyniki badań, sprawozdania z operacji oraz pobytu w szpitalu.
- Diagnostyka niepłodności u kobiet
Weryfikowanie płodności to nie tylko podstawowe badanie ginekologiczne czy morfologia. Zdiagnozowanie przyczyny wymaga bardziej wnikliwej analizy medycznej, która pozwoli wybrać odpowiednią metodą leczenie niepłodności.
Badania niepłodności u kobiet:
- test wrogości śluzu szyjkowego,
- weryfikacja występowania przeciwciał antyplemnikowych,
- badania obrazowe np. USG i laparoskopia,
- sprawdzenie poziomu hormonów,
- genetyczne testy,
- badania immunologiczne.
Leczenie niepłodności może wymagać konsultacji nie tylko ginekologa, ale również endokrynologa czy seksuologa.
- Badanie niepłodności u mężczyzn
Rola mężczyzny w trakcie podejmowania próby leczenia niepłodności jest tak samo ważna, jak kobiety. Panowie powinni wspólnie działać, aby marzenia o powiększeniu rodziny mogły się ziścić.
Diagnostyka niepłodności u mężczyzn:
- analiza nasienia (opcjonalnie komputerowa),
- pomiar stężenia hormonów (testosteron, FSH),
- badania ultrasonograficzne,
- test na przeciwciała przeciwplemnikowe,
- podstawowa morfologia,
- genetyczne badania.
W przypadku badań nasienia ważne jest, aby wykonać je po 2-7 dniach abstynencji seksualnej. Niezbędna może okazać się także rozmowa z urologiem.
Metody leczenia niepłodności – indywidualny plan działania
Przyczyny w przypadku obu płci mogą być różne, dlatego przed rozpoczęciem leczenia niepłodności konieczna jest dokładna diagnostyka. Sposób działania musi być dostosowany do sytuacji indywidualnie.
Warto wiedzieć:
Badania potwierdzają, że ¾ par, które zdecydowały się walczyć o powiększenie rodziny, spełnia swoje marzenia o rodzicielstwie po rozpoczęciu leczenia.
Metody leczenia niepłodności u mężczyzn:
- hormony – jeśli ich ilość jest zaburzona,
- antybiotyk – gdy niepłodność powoduje infekcja,
- operacja – w przypadku problemów z nasieniowodami.
Metody leczenia niepłodności u kobiet:
- hormony – przy zaburzeniach owulacji,
- zabiegi inwazyjne – w sytuacji endometriozy, niedrożnych jajników, torbieli lub mięśniaków w macicy czy jej nieprawidłowej budowy,
- farmakologia – gdy problem wywołuje wrogi śluz,
- inseminacja – wstrzyknięcie nasienia do wnętrza macicy bez kontaktu płciowego,
- in vitro – sztuczne zapłodnienie pozaustrojowe.
W przypadku niektórych par określenie przyczyn niepłodności nie jest możliwe – to ta zwana niepłodność idiopatyczna. Nie oznacza to jednak, że zajście w ciąże staje się nierealne. Taka sytuacja wymaga od rodziców większej cierpliwości (starania trwają ok. 2 lat), ponieważ początkowe metody mogą okazać się nieskuteczne. Jeśli parze zależy na czasie, lekarze przeważnie proponują inseminację lub in vitro.