Jak dbać o stopy małego dziecka?

Na stopach opiera się cały ciężar naszego ciała. Służą nam przez całe życie, więc zaniedbanie ich w pierwszych latach życia może skutkować problemami i deformacjami w przyszłości. Stymulowanie małych stópek dziecka powinno się rozpocząć jeszcze przed tym, jak postawi ono pierwsze kroki. Kiedy już podejmie pierwsze próby samodzielnego chodzenia, należy go w tym wspierać, ale nie przyśpieszać całego procesu. Podstawowym błędem jest zbyt szybkie założenie maluchowi butów, szczególnie w domu, gdzie jak najdłużej maluch powinien chodzić na boso. 

Jak się rozwija i ile rośnie stopa dziecka? 

Kiedy dziecko przychodzi na świat, jego szkielet jest bardzo plastyczny, dotyczy to też jego stóp. Tak pozostaje przez długi czas, nawet jeśli wydaje nam się, że kości w pełni się już rozwinęły. Stopy dziecka składają się tak naprawdę z chrząstek, a nie z kości. Kostna forma pojawia się dopiero ok. 4 roku życia, więc stosunkowo późno, kiedy maluch już chodzi, biega i jest bardzo aktywny. Stopa dziecka rozwija się do ok. 14 roku życia, kiedy następuje ostatni już etap kostnienia. 

Stópki dziecka różnią się ponadto wizualnie od stóp dorosłego człowieka. Są szersze w obszarze palców i węższe przy pięcie. Można też zauważyć, że duży palec wyraźnie odstaje od pozostałych. Typową deformacją dla dzieci jest płaska stopa, co się wraz z dojrzewaniem zmienia. Jeśli jednak coś Cię niepokoi, np. dziecko krzywi stopę do środka podczas chodzenia czy stawia stopy na zewnątrz, to skonsultuj się z fizjoterapeutą. W wielu przypadkach to naturalny proces rozwoju stopy, ale też może oznaczać konieczność pracy nad małą stópką. 

Pielęgnacja stópek dziecka 

Stopy dziecka naturalnie są przyjemne w dotyku i delikatne, a skóra miękka i gładka. Ich bariera ochronna nie jest jeszcze w pełni rozwinięta, więc podobnie jak w innych obszarach ciała, skóra potrzebuje nawilżenia i natłuszczenia. W przypadku braku suchości skóry, wystarczy regularna pielęgnacja balsamem. Jeśli maluch ma skłonność do przesuszeń, a skóra na stopach jest szorstka, w jej zmiękczaniu i nawilżaniu pomogą emolienty. 

Stopa rocznego dziecka, które zaczyna naukę chodzenia, ma częsty kontakt z podłożem. Może to oznaczać pojawianie się mikrouszkodzeń skóry, jak też sprzyja częstszemu przesuszaniu. Obserwuj skórę na stopach swojego malucha. W razie potrzeby używaj kremów regenerujących oraz łagodzących podrażnienia. 

Ćwiczenia na wzmocnienie stopy dziecka 

To, jakie warunki do rozwoju zapewnimy stopom dziecka, ma ogromne znaczenie dla ich kształtu i ewentualnych deformacji. Bardzo szybko i łatwo dostosowują się one do nowych warunków. Należy je wzmacniać i przygotowywać do niezwykle odpowiedzialnej roli – utrzymywania ciężaru całego ciała. 

W tym celu bardzo dobrze sprawdzą się odpowiednie ćwiczenia, które dla dziecka będą też świetną zabawą. Pamiętaj jednak, że są one przeznaczone dla maluchów ze zdrowymi stópkami. W każdym innym przypadku należy ich wykonywanie skonsultować ze specjalistą. 

• Stwórz ścieżkę sensoryczną dla malucha. Przygotuj różne podłoża, np. piasek, gąbki, rozsypany groch lub makaron i jeżyk z wypustkami. Kontakt stóp dziecka z różnymi fakturami sprzyja pobudzaniu receptorów czucia głębokiego. 
• Porozkładaj na podłodze różne przedmioty – piłki, klocki, pluszaki, małe poduszki i daj maluchowi pudełko lub koszyk. Poproś, aby pozbierał wszystkie zabawki z wykorzystaniem tylko swoich stóp. 
• Dla wzmocnienia mięśni krótkich świetnym ćwiczeniem jest zwijanie ręcznika paluszkami stóp. 

Pierwsze buty, a rozwój stopy dziecka 

Najważniejsza zasada – pierwsze kroki i nauka chodzenia powinny odbywać się NA BOSO. Dziecko doświadcza wtedy różnych bodźców, uczy się dostosowywania do zmieniających się warunków i reguluje swoją wrażliwość. Stopy dziecka w ten sposób naturalnie się kształtują. Pierwsze buty w życiu dziecka powinny pojawić się dopiero wtedy, kiedy już wykazuje chęć samodzielnego chodzenia podczas spacerów. W domu nadal powinno się pozostać przy bosej stópce. 

Pierwsze buty dla dziecka:

• Z miękką i elastyczną podeszwą, która się łatwo zgina
• Płaskie, dotyczy to również wkładki
• Lekkie, aby nie utrudniały chodzenia
• Szersze w obszarze palców
• Oddychające i przewiewne 

Każde dziecko i jego części ciała rozwijają się w swoim tempie. Stopy dziecka dojrzewają nawet do 14 roku życia, a pierwsze miesiące i lata są dla nich kluczowe. Zadbaj o ich właściwą pielęgnację, ćwicz z maluchem i pozwól mu stópkami poznawać świat, różne podłoża i faktury. Nie śpiesz się z pierwszymi butami, najlepsza dla rozwoju jest bosa stopa.